Sự hợp tác với Liên bang Nga trong hoạt động sản xuất kinh doanh của Liên doanh Việt - Nga Vietsovpetro nói chung và Xí nghiệp Khai thác Dầu khí (XNKT) nói riêng là một trong những mô hình hợp tác kinh tế thành công và bền vững giữa Việt Nam và Liên bang Nga. Với sự hợp tác toàn diện của hai đất nước, Việt Nam đã khai thác được những tấn dầu thô đầu tiên, góp phần quyết định để ngày hôm nay trở thành nước khai thác dầu đứng thứ ba ở Đông Nam Á và đứng vào trong nhóm các nước xuất khẩu dầu trên thế giới.
Hai Nhà nước Việt Nam – Liên bang Nga có quan hệ hữu nghị, truyền thống, lâu đời, là đối tác chiến lược toàn diện, tiêu biểu trong đó phải kể đến lĩnh vực khai thác dầu khí. Liên doanh Việt - Nga Vietsovpetro là một trong những mô hình hợp tác kinh tế thành công giữa Việt Nam và Liên bang Nga. Thành lập vào năm 1981, Vietsovpetro là liên doanh đầu tiên và lớn nhất trong lĩnh vực thăm dò và khai thác dầu khí trên biển giữa hai nhà nước, là điểm sáng trong hợp tác kinh tế giữa hai quốc gia.
Với sự quan tâm của chính phủ hai nước, cùng với sự giúp đỡ chân thành, nhiệt tình của các chuyên gia, kỹ sư Nga, Liên doanh Việt - Nga Vietsovpetro đã đạt được nhiều thành tựu rực rỡ trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Tình hữu nghị vượt qua nhiều thập kỷ, với truyền thống đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau được các thế hệ trước đặt nền móng nay vẫn tiếp tục được duy trì và phát triển, đơm hoa, kết trái trong điều kiện lịch sử mới.
Chủ tịch Hồ Chí Minh thăm khu công nghiệp dầu khí Bacu ngày 23/7/1959
Phó Thủ tướng Chính phủ Việt Nam Trần Quỳnh và Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng Liên Xô K.F. Katusev ký Hiệp định thành lập Xí nghiệp Liên doanh Việt - Xô, ngày 19/6/1981.
Tình hữu nghị trên các giàn khai thác dầu khí
XNKT được thành lập vào ngày 13/02/1987 trên cơ sở Nghị quyết của Hội đồng XNLD Vietsovpetro lần thứ VI, là đơn vị sản xuất chính trực thuộc Vietsovpetro, được giao nhiệm vụ trực tiếp vận hành khai thác hệ thống các công trình dầu khí biển, các tàu dầu.
Tiền thân của XNKT là Xưởng Khai thác Dầu khí chỉ có với 52 cán bộ công nhân viên (trong đó có 36 người Việt Nam và 16 chuyên gia Liên Xô) khi mới thành lập. Đến nay tổng số CBCNV XNKT là 1720 người, trong đó CBCNV người Nga là 63 người, số lượng CBCNV thường xuyên thay ca đi biển gần 1400 người. XNKT đã đào tạo được một đội ngũ cán bộ quản lý, cán bộ kỹ thuật và công nhân có trình độ ngoại ngữ và tay nghề cao trong đó có nhiều người được đào tạo ở nước ngoài. Lực lượng lao động của XNKT có gần 50% CBCNV có trình độ đại học và trên đại học, 50% công nhân kỹ thuật lành nghề, 8,5% CBCNV phía Việt Nam được đào tạo tại các nước thuộc Liên Xô cũ.
Đến nay, cơ sở vật chất của XNKT đã bao gồm 12 giàn cố định, 02 giàn công nghệ trung tâm, 32 giàn nhẹ BK/RC/Mini MSP, 02 giàn bơm ép nước, 03 tàu chứa dầu và hệ thống đường ống dẫn dầu, nước, khí ngầm dưới đáy biển kết nối thành một hệ thống công nghệ liên hoàn thông qua hơn 770 kilomet đường ống ngầm nội mỏ, liên mỏ. Trên biển, tại Lô 09-1, XNKT đang khai thác 5 mỏ dầu gồm: Bạch Hổ, Rồng, Gấu Trắng, Thỏ Trắng và Nam Rồng – Đồi Mồi, với quỹ giếng trên 450 giếng khoan thăm dò và khai thác dầu khí.
Có thể khẳng định, những thành công đạt được trong 37 năm qua của Xí nghiệp khai thác dầu khí là nhờ sự chỉ đạo sát sao của Lãnh đạo Vietsovpetro cũng như sự cố gắng, nỗ lực, tâm huyết, hợp tác, đoàn kết của tập thể cán bộ công nhân viên quốc tế Việt-Nga trong Xí nghiệp. Trong 37 năm lịch sử, quá trình thay đổi về chất của quan hệ hữu nghị Việt – Nga trong hoạt động sản xuất kinh doanh tại XNKT có thể chia thành 3 giai đoạn chính:
Giai đoạn 1981 – 1991: Thành quả bước đầu của tình hữu nghị gắn bó Việt - Xô
Đây là thời kỳ Xí nghiệp liên doanh Vietsovpetro nói chung và XNKT nói riêng trở thành “trường học khai thác dầu khí trên thềm lục địa” đối với các chuyên gia từ cả hai nước.
Vào giai đoạn mở đầu, khi mà nhiệt huyết nỗ lực xây dựng trong thời kỳ đổi mới đang bùng cháy mạnh mẽ, Liên doanh Vietsovpetro bắt đầu khoan những giếng thăm dò và khai thác dầu đầu tiên ở mỏ Bạch Hổ và mỏ Rồng - những mỏ dầu lớn nhất của Việt Nam, cùng với đó là xây dựng các giàn khoan cố định, các trạm rót dầu không bến và các tàu chứa và xử lý. XNKT đã có các công trình biển MSP-1,3,4,5,6… theo thiết kế 16716, được chế tạo hoàn chỉnh ở nước bạn theo dạng BM và vận chuyển về cảng Dầu khí, sau đó đưa ra mỏ Bạch Hổ lắp đặt. Các đường ống nội mỏ cũng được xây dựng để vận chuyển ra tàu chứa UBN Ba Vì, Chí Linh. XNKT cũng từ đó mà ra đời, với mục đích vận hành, khai thác các giếng và hệ thống công nghệ trên các giàn khoan khai thác. Đây là giai đoạn gieo mầm cho sự phát triển mạnh mẽ sau này của Vietsovpetro, cũng như của lĩnh vực dầu khí nước nhà.
Trong giai đoạn này, “người anh cả” Liên Xô đã cung cấp cho XNKT những thiết bị, công nghệ, kinh nghiệm và nguồn nhân lực chất lượng cao, giúp cho XNKT có thể hoàn tốt các nhiệm vụ được giao. Không những thế, chúng ta cũng được tạo điều kiện thuận lợi để xuất khẩu dầu thô sang Nga và các nước Đông Âu. Có thể nói rằng, mối quan hệ Việt-Xô khi ấy không chỉ đơn thuần là sự hợp tác, đó còn là sự đồng hành, cùng nhau vượt qua vô vàn khó khăn và thử thách, hun đúc nên tình hữu nghị truyền thống đặc biệt giữa hai dân tộc như ngày hôm nay.
Thành công lớn nhất của giai đoạn này là tập thể lao động quốc tế Vietsovpetro và XNKT đã khai thác được những tấn dầu đầu tiên của tầng đá móng, mở ra thời kỳ mới cho sự phát triển của XNKT và Liên doanh Việt –Nga Vietsovpetro. Khởi đầu từ ngày 26/6/1986, giàn MSP-1 đã khai thác tấn dầu thô thương mại đầu tiên ở mỏ Bạch Hổ trên thềm lục địa Việt Nam, tính đến hết năm 1991 sản lượng khai thác của Vietsovpetro đạt trên 5 triệu tấn dầu thô.
Giai đoạn 1991 – 2002: Sự phát triển mạnh mẽ và những bước tiến không ngừng nghỉ
Ngày 16/7/1991 hai Chính phủ Việt Nam và Liên Xô đã ký hiệp định sửa đổi cho phù hợp với chính sách đổi mới, cải tổ của 2 nước. Từ đây về sau, bản chất quan hệ chính trị và kinh tế đã có sự thay đổi một cách tổng thể cả trong nội bộ mỗi quốc gia cũng như giữa hai nước với nhau. Điều lệ mới của Vietsovpetro đã được thông qua bởi Petrovietnam và JSC Zarubezhneft ngày 23/12/1992. Tại XNKT, tập thể lao động quốc tế Việt - Nga đã có sự bứt phá, những bước tiến vượt bậc trong lĩnh vực năng lượng ngoài khơi.
Tháng 07/1997, tại mỏ Bạch Hổ đã áp dụng phương pháp khai thác gaslift, nhờ đó duy trì ổn định lưu lượng các giếng và sản lượng khai thác của toàn Vietsovpetro. Chúng ta còn áp dụng thành công phương pháp bơm ép nước để duy trì áp suất vỉa và đẩy dầu cho tầng móng mỏ Bạch Hổ, hệ số thu hồi dầu được nâng cao gấp đôi (so với dự báo ban đầu ở chế độ không có bơm ép nước) giúp cho sản lượng khai thác được duy trì và tiếp tục gia tăng trong các năm tiếp theo. Song song với đó là phát triển hệ thống đường ống nội mỏ và liên mỏ, thu gom và vận chuyển sản phẩm dầu khí ngầm dưới đáy biển, kết nối thành một hệ thống công nghệ liên hoàn. Thành công lớn nhất cho sự hợp tác hữu nghị của giai đoạn này là XNKT đã có được hệ thống cơ sở hạ tầng khai thác bao gồm giàn Công nghệ Trung tâm(CNTT) số 2, các giàn MSP, RP, các giàn đầu giếng BK vv.. để khai thác, thu gom, vận chuyển dầu, bơm ép vỉa, đạt đỉnh cao sản lượng khai thác 13.5 tr tấn/năm vào năm 2002.
Giai đoạn 2002 đến nay: Ngọn lửa khát vọng không bao giờ ngừng cháy
Theo dòng chảy thời gian, nền kinh tế của nước ta ngày một phát triển và mở rộng. Vietsovpetro cũng không phải ngoại lệ. Cở sở Kết cấu hạ tầng của XNKT tiếp tục được hoàn thiện và xây dựng mới trong sự đồng thuận của cả 2 phía tham gia Liên doanh; hoàn thành và đưa vào hoạt động cụm CNTT số 3 năm 2004; có thêm nhiều dự án lớn như kết nối hệ thống phát triển các mỏ nhỏ vùng cận biên như Gấu Trắng, Thỏ Trắng, Mèo Trắng, Mioxen dưới thuộc khu vực mỏ Bạch Hổ v.v… Ngoài ra, không thể không kể đến sự mở rộng khai thác các mỏ mới như phát triển khu vực mỏ Nam Rồng - Đồi Mồi, Đông bắc Rồng, Thiên Ưng thuộc Lô 04-3, Cá Tầm thuộc Lô 09-3/12 và Lô 09-2/09 mà các bên đã tin tưởng giao cho XNKT vận hành sau khi hoàn thành xây dựng.
Việc bổ sung thêm những Lô mới có triển vọng dầu khí ở thềm lục địa Việt Nam do phía Zarubeznheft góp vốn đã làm cơ sở vững chắc để Vietsovpetro bảo đảm duy trì và từng bước gia tăng sản lượng khai thác, góp phần đảm bảo công ăn việc làm và đời sống người lao động. Có thể nói, đây là những thành tựu lịch sử, thành tích ấn tượng, đem đến cho lĩnh vực khai thác dầu khí của Vietsovpetro những bước chuyển mình đột phá.
Trong suốt quá trình phát triển đó, nước Nga đã tiếp tục hỗ trợ ta bằng cách cung cấp những thiết bị, công nghệ, kinh nghiệm và nguồn nhân lực chất lượng cao, tham gia vào việc đầu tư và phát triển các mỏ mới. Song song với đó, Nga còn giúp ta mở rộng thị trường tiêu thụ dầu thô sang các nước khác như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Thái Lan, Singapore và Malaysia.
Giai đoạn này, XNKT đã khẳng định được vị trí của mình, đội ngũ người lao động Việt - Nga không ngừng được nâng cao trình độ làm chủ được công nghệ, mở rộng khai thác, cung cấp dịch vụ vận hành và bảo dưỡng cho các khách hàng bên ngoài, cùng nhau xây dựng nhiều dự án lớn khu vực nước sâu xa bờ. Thành công của các dự án, trong đó có vai trò của người vận hành, tập thể lao động quốc tế Việt-Nga XNKT không những góp phần vào sự phát triển bền vững của Vietsovpetro mà còn đánh dấu sự thành công của XNKT trong lĩnh vực vận hành các mỏ dầu khí, góp phần giữ vững chủ quyển biển đảo của Tổ quốc.
Quan hệ hợp tác Việt - Nga: Phát triển mạnh mẽ, bền vững, hướng tới tương lai
Trên chặng đường phát triển, trải qua nhiều thử thách, khó khăn nhưng với ý chí và quyết tâm của những người dầu khí Vietsovpeto, tập thể lao động quốc tế Việt-Nga XNKT luôn thể hiện tinh thần cao nhất vượt qua các khó khăn, cùng với các đơn vị trong Vietsovpetro, đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ sản xuất được giao.
Các chỉ tiêu sản xuất chính đều được hoàn thành và hoàn thành vượt mức, hiệu quả sản xuất tiếp tục được duy trì. XNKT đã đạt được những thành tựu rất to lớn và đáng tự hào đối với ngành dầu khí nước nhà, góp phần đáng kể vào việc khai thác hơn 246 triệu tấn dầu từ Lô 09-1; thu gom và vận chuyển về bờ hơn 38 tỷ m3 khí đồng hành; nộp ngân sách nhà nước hơn 58 tỷ USD (gồm thuế và lợi nhuận phía Việt Nam) từ hoạt động dầu khí, góp phần đặt nền móng cho sự phát triển công nghiệp dầu khí tại Việt Nam cũng như đóng góp vào quá trình tạo nên những bước đột phá quan trọng trong việc hoàn thiện công nghệ khai thác trên biển.
Hai trụ cột chính xuyên suốt quá trình phát triển tới hôm nay, đó là tình hữu nghị trước đây và hợp tác, đối tác kinh tế ngày nay mang tính cách đặc trưng riêng của những người Dầu khí “Vietsovpetro”. Trên các công trình biển, nơi CBCNV của XNKT thể hiện rõ nhất tình hữu nghị bởi họ là những người trực tiếp lao động, thường xuyên giao tiếp để giải quyết công việc và giao lưu văn hóa hàng ngày. Có chứng kiến những cán bộ công nhân viên Việt - Nga cùng chia sẻ khó khăn, trong sinh hoạt và sản xuất, cùng “đội nắng, gạt mưa, chắn gió cuồng” giữa giàn khoan ngoài khơi trong mùa gió chướng, ta mới thấm thía và thấy được ý nghĩa cao đẹp của tinh thần đoàn kết và hợp tác.
Qua lời kể của thế hệ những người lao động Vietsovpetro đầu tiên, ta mới thấy thật xúc động và càng trân trọng tình hữu nghị cao đẹp đó. Từ vật tư thiết bị cho vận hành, đến từng đồ dùng sinh hoạt và phục vụ đời sống đều “Made in USSR”. Trong tình hình đất nước khó khăn, bị bao vây cấm vận, vật tư thiết bị từ Liên bang CHXHCN Xô Viết trước đây và nước Nga ngày nay là nguồn sống đã nuôi dưỡng hoạt động của XNKT. Những chuyên gia Nga, những người bạn đã luôn coi chúng ta như người nhà, tận tình hướng dẫn và giúp đỡ, truyền đạt kiến thức và kinh nghiệm cùng tác phong làm việc công nghiệp cho những người anh em Việt Nam. Từ cục bơ chia đôi, điếu thuốc chia ba, cùng trắng đêm “giữ lửa” giữa biển khơi, chúng ta tự hào đã xây dựng nên một tập thể Lao động quốc tế Dầu khí đặc biệt “có 1-0-2” trên thế giới, vững mạnh như ngày nay.
Sự hợp tác với liên bang Nga trong hoạt động sản xuất kinh doanh của Vietsovpetro không chỉ dừng lại ở mức độ cung cấp nguồn lực và hợp tác kinh tế, mà còn bao gồm cả việc trao đổi kinh nghiệm, công nghệ, nhân lực, chuyển giao công nghệ. Vietsovpetro được coi là một trường học lớn về dầu khí cho các kỹ sư, chuyên gia và lao động Việt Nam, giúp họ nâng cao trình độ chuyên môn và kỹ năng quản lý điều hành cùng tác phong công nghiệp. Những người cán bộ quản lý, những kỹ thuật giỏi hay những công nhân lành nghề họ đều qua những bài học đầu tiên như quét sơn, cạo rỉ, vặn van hay vệ sinh công nghiệp. Nhiều cán bộ lãnh đạo, chuyên gia đầu ngành của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam và các đơn vị thành viên, kể cả một số lãnh đạo phía tham gia Nga đã được rèn luyện và trưởng thành thực tế từ công trình biển, bờ XNKT của Vietsovpetro.
Gặp gỡ của các Anh nguyên là Lãnh đạo XNKT
Chủ tịch PVN và các Anh Chị Lãnh đạo Việt – Nga của PVN, VSP, XNKT thăm và kiểm tra tại giàn CNTT-3
Lãnh đạo PVN, VSP, XNKT chúc tết tập thể lao động quốc tế Việt- Nga tại giàn CNTT số 2 – Bạch Hổ
Trao đồi công việc trên giàn CNTT số 3
Nụ cười rạng rỡ Việt –Nga trên công trình biển sau 1 ngày làm việc
Cùng chia sẽ niềm vui và hướng tới tương lai nhân kỷ niệm 35 năm ngày thành lập XNKT Dầu khí
Trong các hoạt động sản xuất từ điều hành tới vận hành trên các công trình biển, lãnh đạo và CBCNV Việt-Nga XNKT luôn đoàn kết, sát cánh với tinh thần hợp tác cao nhất. Các khó khăn, vướng mắc đều được bàn bạc, trăn trở, giải quyết kịp thời hiệu quả. Các kế hoạch và chương trình công tác sản xuất, ngân sách hàng năm đều được đồng thuận, thống nhất phê duyệt và triển khai thực hiện. Nhiều lãnh đạo người Nga trưởng thành từ XNKT như ông Akhmadov M.D. - lãnh đạo xưởng khai thác đầu tiên, ông Pavlov A.B - cựu chánh kỹ sư XNKT và rất nhiều người khác nữa đều mong muốn được quay trở lại sau khi hoàn thành nhiệm vụ.
Trải qua nhiều thăng trầm, biến cố lịch sử, Vietsovpetro đang từng bước khẳng định uy tín và thương hiệu, tạo điều kiện thuận lợi để mở rộng phạm vi hoạt động, vươn ra thị trường dầu khí bên ngoài lãnh thổ Việt Nam. Trong giai đoạn mới của quan hệ hợp tác, Việt Nam và Nga quyết tâm ưu tiên những chương trình, dự án ứng dụng công nghệ mới. Hai nước luôn cùng nhau trao đổi, tìm ra giải pháp, hướng đi phù hợp cho tập thể, tổ chức của mình để đạt được kết quả tốt nhất. Có thể nói, sự hợp tác ăn ý là yếu tố vô cùng quan trọng để làm nên thành công của tập thể. Các dự án mới trong lĩnh vực dầu khí của Nga với Vietsovpetro không chỉ phản ánh sự tin tưởng và hợp tác lâu dài giữa hai bên mà còn góp phần vào việc duy trì an ninh năng lượng, phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ môi trường của Việt Nam. Chúng ta tin tưởng rằng trong thời gian tới hợp tác giữa hai nước nói chung và trong lĩnh vực dầu khí Vietsovpetro nói riêng sẽ tiếp tục duy trì và phát triển không chỉ trong các lĩnh vực truyền thống cốt lõi mà còn hợp tác trong các lĩnh vực mới có tiềm năng, phù hợp với xu thế phát triển chung mà Vietsovpetro có thế mạnh, góp phần cho sự phát triển bền vững của Liên doanh./.
Nhóm truyền thông XNKTDK